Historia Męciny jest naznaczona licznymi klęskami i najazdami, które odcisnęły piętno na losach jej mieszkańców. Najazd Macieja Korwina w 1474 roku, zarazy z lat 1488–1496 oraz krwawy najazd tatarski w 1498 roku doprowadziły do niemal całkowitego zniszczenia wsi. Ocalałe rodziny przeniosły się do Lipinek, zabierając ze sobą cenną figurę Matki Bożej z Dzieciątkiem, co stało się symbolem trwałości i ciągłości kultu maryjnego w regionie.

W XVI wieku Męcina, już zasiedlona przez nowych osadników, przeszła na prawo wołoskie, co sprzyjało rozwojowi społeczności pastersko-rolniczej, w tym Łemków. W tym okresie król Zygmunt Stary uposażył parafię grekokatolicką, istniejącą aż do 1947 roku. Męcina, dzięki samowypływowym źródłom ropy naftowej, stała się również ważnym ośrodkiem przemysłu naftowego, co miało znaczący wpływ na jej rozwój gospodarczy.

Historię wsi zaznaczyły również wydarzenia I wojny światowej, w tym krwawe walki na bagnety w miejscowej cerkwi, co do dziś przypominają cmentarze wojenne. Obecna świątynia parafialna, zbudowana w 1807 roku i remontowana na przestrzeni lat, jest nie tylko miejscem kultu, ale również świadectwem adaptacji i przemian, jakie dokonały się w architekturze cerkwi, przywracając jej typowy dla zachodniej Łemkowszczyzny wygląd.

Kościół filialny w Męcinie Małej, zbudowany w 1906 roku i powiększony w 1999 roku, pod wezwaniem św. Sebastiana Męczennika, dopełnia duchowy krajobraz Męciny, stanowiąc ważny punkt na mapie religijnej regionu.

Historia Męciny, z jej zawirowaniami losu, klęskami, ale i odbudową, jest świadectwem niezłomności i wiary jej mieszkańców, którzy przez wieki kształtowali tożsamość swojej społeczności, zachowując i przekazując dziedzictwo kulturowe i religijne przyszłym pokoleniom.