Jedną z najbardziej istotnych zmian w zakresie opodatkowania spółek kapitałowych w Polsce w 2024 jest wprowadzenie minimalnego podatku dochodowego od osób prawnych, znanego także jako minimalny CIT. Pierwotnie przepisy miały wejść w życie wraz z tzw. Nowym Ładem, ale zostały one zawieszone na dwa lata. Od 2024 roku jednakże będziemy mieli do czynienia z kolejnym sposobem opodatkowania spółki z o.o. Wprowadzenie tej opcji to ważny krok, mający na celu zwiększenie sprawiedliwości podatkowej i ograniczenie praktyk unikania opodatkowania, szczególnie poprzez outsourcing usług lub wykorzystywanie wartości niematerialnych i prawnych z zagranicy.
Opodatkowanie spółek z ograniczoną odpowiedzialnością w Polsce ewoluowało w odpowiedzi na zmieniające się warunki gospodarcze i regulacyjne. Tradycyjnie, spółki te podlegały pod standardową stawkę CIT, która wynosiła 19%. Dla małych podatników, których w Polsce jest blisko 98% z czasem wprowadzono stawkę wynoszącą 9% dochodu. Od 2021 roku alternatywą stało się skorzystanie z modelu estońskiego, oferującego odroczenie płacenia podatków do momentu dystrybucji zysków. Te metody opodatkowania były dostosowane do różnorodnych potrzeb i możliwości finansowych spółek, równocześnie umożliwiając elastyczność w zarządzaniu ich kapitałem. Zmiany wprowadzone w 2024 roku, w tym minimalny CIT, stanowią kolejny etap w adaptacji systemu podatkowego, który zmierza do tego aby załatać lukę w podatku CIT ocenianą na kilkadziesiąt miliardów złotych.
Minimalny CIT wprowadzony w 2024 roku to nowa forma opodatkowania dla spółek z ograniczoną odpowiedzialnością w Polsce. Jego celem jest zapewnienie, że wszystkie spółki, nawet te wykazujące minimalne lub zerowe dochody, będą płaciły podatek dochodowy. Wprowadzenie tego podatku ma na celu zwalczanie praktyk unikania opodatkowania, szczególnie w kontekście międzynarodowych transferów zysków. Ten krok stanowi reakcję na potrzebę większej sprawiedliwości podatkowej oraz uszczelnienia systemu podatkowego przez agresywną optymalizacją podatkową.
Minimalny CIT, wprowadzony w Polsce od 1 stycznia 2024 roku, nie dotyczy jednak większości podatników. Do grup, które nie są objęte minimalnym CIT, należą między innymi:
- mali podatnicy: te spółki, których wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku VAT) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym równowartości 2 000 000 euro,
- podatnicy, których udziałowcami, akcjonariuszami lub wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne i które nie posiadają udziałów lub akcji w innych spółkach,
- nowi podatnicy: spółki w roku podatkowym, w którym rozpoczęły działalność, oraz przez dwa kolejne lata podatkowe,
- podatnicy tracący rentowność: spółki, które w danym roku podatkowym uzyskały przychody niższe o co najmniej 30% w stosunku do przychodów z roku poprzedniego,
- podatnicy restrukturyzowani: spółki w stanie upadłości, likwidacji lub poddane postępowaniu restrukturyzacyjnemu.
Podatek minimalny wynosi 10% podstawy opodatkowania, co zwykle oznacza 1,5% wartości przychodów (niezwiązanych z zyskami kapitałowymi) osiągniętych przez podatnika w roku podatkowym. Istnieje również możliwość wyboru uproszczonego sposobu ustalania podstawy opodatkowania, która wynosi 3% wartości przychodów. Termin zapłaty podatku minimalnego to moment złożenia zeznania rocznego dla podatku CIT.